ŁUHOM, ŁUHOM PONAD BUHOM
MUZYKA TRADYCYJNA POLESIA LUBELSKIEGO
Wydawca: Towarzystwo dla Natury i Człowieka

  Płyta dołączona do książki Krzysztofa Gorczycy "Łuhom, łuhom ponad Buhom. Muzyka tradycyjna Polesia Lubelskiego i jej wykonawcy". Książka i płyta to obszerne kompendium wiedzy o muzykantach i śpiewakach kilku pokoleń, z których najstarsi urodzeni są jeszcze w XIX wieku i dla których pieśni te były częścią ich życia.

Książka „Łuhom, łuhom…”, to historia przemian muzyki wiejskiej między Wieprzem a Bugiem w XX i XXI wieku, na tle burzliwej historii regionu. Jej bohaterami są dawni – często już zapomniani – polescy muzykanci, kapele weselne, orkiestry i śpiewacy. Polacy, Ukraińcy, Żydzi. Opartą na kilkudziesięciu wywiadach z muzykantami i ich potomkami opowieść ilustruje niemal setka archiwalnych fotografii.

Na załączonej płycie z muzyką znajduje się 60 niepublikowanych nagrań pochodzących z uniwersyteckich archiwów, rodzinnych zbiorów oraz z badań terenowych autorów: pieśni weselne i miłosne, śpiewy na kolędę i na inne okazje oraz taneczne melodie w wykonaniu skrzypków i harmonistów. Część materiału to efekt pracy kilkorga młodych badaczy-wykonawców nad przyswojeniem pieśni znanych z nagrań archiwalnych. Najstarsza wykonawczyni urodziła się w roku 1895, najmłodsza w 1988. Najstarszy skrzypek, którego nagrania są dostępne na płycie, to Paweł Słowik, urodzony w 1885 roku. Taśma z jego nagraniami przechowała się w skansenie lubelskim. Paweł Słowik do ostatnich lat swojego życia urządzał potańcówki w swoim domu. Najwięcej nagrań instrumentalnych pochodzi od Edwarda Brożka, urodzonego w 1926 roku kapitana AK, patrona tej książki i przewodnika twórców, od nastolatka skrzypka i aktywnego muzykanta do dzisiejszego dnia.

Zawarte na płycie pieśni to świadectwo kultury pogranicza – język polski i miejscowa gwara ukraińska przeplatają się i łączą. Płyta to również próba rekonstrukcji dźwiękowego krajobrazu nadbużańskiego. Książka zawiera również etnomuzykologiczne omówienie repertuaru umieszczonego na płycie autorstwa dr Agaty Kusto z Instytutu Muzyki UMCS.

Poza nagraniami muzyków, na płycie pojawiają się nagrania natury: - Wiele z tych nagrań muzycznych to nagrania terenowe, wykonane w domach albo na podwórkach, pojawiają się w tle dźwięki ryczącej krowy, klekocącego bociana czy śpiewy ptaków. Jest to taki ponad etnograficzny komunikat o tym, jak to życie wyglądało, w którym ta muzyka miała miejsce.