PIERWSZY PODHALAŃSKI POPIS KONKURSOWY LUDOWYCH MUZYK GÓRALSKICH. ZAKOPANE 18–20 KWIETNIA 1952
Wydawca: Instytut Sztuki PAN

     Kolejny, ósmy tom serii pt. Pierwszy Podhalański Popis Konkursowy Ludowych Muzyk Góralskich. Zakopane 18-20 kwietnia 1952 to dwupłytowy album prezentujący archiwalny zapis fonograficzny bezprecedensowego konkursu kapel ludowych, który odbył się w sali teatralnej hotelu Morskie Oko przy słynnych Krupówkach ku uczczeniu piętnastej rocznicy śmierci Karola Szymanowskiego.

   Na płytach zaprezentowano niemal trzy godziny muzyki, co stanowi prawie pełny zapis zmagań konkursowych najprzedniejszych ówczesnych kapel, tak zwanych muzyk podhalańskich. Do konkursu, w którego organizację i przebieg zaangażowany był również Państwowy Instytut Sztuki (obecnie Instytut Sztuki PAN), realizujący w pierwszej połowie lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku Ogólnopolską Akcję Zbierania Folkloru Muzycznego, zgłosiło się 35 muzyk góralskich, zaś na scenie wystąpiły ostatecznie 24 zespoły. Większość muzyków, zwłaszcza prymistów, pochodzących z dawnych rodów muzykanckich, które od wielu pokoleń kultywowały staroświeckie nuty góralskie, działało jeszcze w okresie międzywojennym. Pamiętali oni czasy słynnego Bartusia Obrochty, a ci, urodzeni w XIX wieku (najstarszy muzyk, który wystąpił w konkursie urodził się w 1888 r.) przesiąknięci byli nutami sabałowymi, przejętymi "z pierwszej ręki". I choć zagrali oni – w większości – pierwszy raz na scenie i przed publicznością, a więc w całkiem odmiennych okolicznościach niż te, do których przywykli na weselach, posiadach, muzykach, ich nuty zabrzmiały autentycznie. Po pół wieku nagrania zrealizowane przez Ekipę Krakowską Akcji Zbierania Folkloru Muzycznego stanowią dokument o szczególnej wartości historycznej.

   Do dwupłytowego albumu dołączono obszerny booklet zawierający eseje etnomuzykologów Aleksandry Szurmiak-Boguckiej i Jacka Jackowskiego. W booklecie znajdują się również: spis nagrań, informacje o muzykach oraz streszczenie w języku angielskim. Teksty są ilustrowane cennymi archiwalnymi fotografiami pochodzącymi m.in. ze zbiorów Muzeum Tatrzańskiego oraz z kolekcji prywatnych.

Publikację sfinansowano w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą "Narodowy Program Rozwoju Humanistyki" w latach 2012-2014.

   Występ każdej muzyki poprzedza zapowiedź konferansjera wydzielona na płycie jako oddzielna ścieżka (track). Zapowiedzi nie zawsze są zgodne z zapisem nazwisk i danych o wykonawcach uwzględnionych w archiwalnych protokołach. W zapisie nut i nazwisk muzykantów uwzględniono ich brzmienie w gwarze podhalańskiej (np. Styrczula - Styrcula, Trzebunia - Trebunia).

   W nawiasach kwadratowych ujęto całkowity czas trwania ścieżki. W nawiasach okrągłych wskazano punkt startowy indeksów (b, c, d...) względem początku ścieżki. Podana wartość określa kolejno minutę i sekundy wskazane na liczniku, np.: (00:43) oznacza, że indeks ten zaczyna się w 43 sekundzie danej ścieżki.