REGINA IWAŃSKA I IRENA WRÓBEL
TRADYCJE MUZYCZNE PUSZCZY BIAŁEJ. GRĄDY POLEWNE/NOWA WIEŚ/CHRZCZANKA
Wydawca: In Crudo

  Na początek muszę zaznaczyć, że nie jest to zbiór nagrań dla koneserów muzyki archaicznej, ponieważ w większości stanowią one dokumentację wiejskiej pobożności maryjnej i to tej, zainicjowanej w ramach obchodów 1000-lecia chrztu Polski, których wyrazem była m.in. peregrynacja po kraju obrazu Matki Bożej Jasnogórskiej. Część pieśni pochodzi w związku z tym z II połowy XX wieku i jest zaopatrzona w melodie, które podówczas podobały się wiernym. W tym czasie wzmógł się także ruch pielgrzymkowy do krajowych, regionalnych i lokalnych sanktuariów maryjnych, gdzie niektóre z tych pieśni także miały swoje zastosowanie. W organizowanie pielgrzymek zaangażowani byli także wierni. Ludowe kapłaństwo kultu maryjnego opiera się na kobietach i prócz wyrazu wiary jest dla nich również odskocznią od trudów pracy gospodarskiej, a nierzadko i życia domowego i rodzinnego, stąd w niektórych pieśniach proszalne wersy o tym, żeby "Polska alkohol porzuciła".

Obydwie śpiewaczki śpiewały w większych lub mniejszych grupach zarówno stacjonarnie jak i w czasie licznych pielgrzymek, kiedy to było miejsce, szczególnie w czasie samej podróży, w autobusie, na śpiewanie pieśni nie stricte obrzędowych, a również narracyjnych, balladowych. Jedną z nich była unikalna pieśń o katastrofie samolotowej na Okęciu w 1980 roku. Pieśń powstała być może na terenie Puszczy Białej i jest jedną z ostatnich pieśni powstałych w poetyce pieśni dziadowskich, nowiniarskich.

Remigiusz Mazur-Hanaj