DONJA JEKA
SUNCE TE GLEDA
Wydawca: Donja Jeka

  "Sunce te gleda” („Słońce patrzy na ciebie” jest postrzegany jako kalendarz / zegar słoneczny (tradycyjnych) pieśni. Słońce porusza się w albumie w ciągu dnia (od rana do wieczora), w ciągu roku (od wiosennych procesji rytualnych do letnich pieśni żniwnych) lub pojawia się w formie opowieści jako mityczna, humanizowana postać; albo będąc zaangażowana w fabułę, albo jako obserwator cicho obserwujący rozwój wydarzeń. Większość pieśni nie należy już do „żywej tradycji”, a sam album jest silnie inspirowany etnomuzykologiczną pracą archiwalną. Na tym albumie nie użyto żadnych syntezatorów ani samplerów. Słońce jako motyw w tych utworach pojawia się w różnych kontekstach i funkcjach: począwszy od rytuałów, przez pieśni żniwne i ladarske (pieśni wiosenne śpiewane przez młode dziewczyny podczas obrzędowej procesji), pieśni poruszające tematykę miłosną, społeczną i codzienną, aż po formy mitologiczne i gawędziarskie. Utwory pochodzą głównie z regionu Posawy, który otacza rzekę Sawę. Większość wydobyta została z archiwów i nie należy już do „żywej tradycji”. Na projekt wpływ miały kolekcje badaczy takich jak Stjepan Stipanov i Vinko Žganec.

Donja Jeka, to chorwacko-polski zespół, którego muzyka zajmuje się badaniem i interpretacją starszych stylów tradycji wokalnych. Trio wokalne – Joanna Skowrońska (Polska), Marta Derejczyk (Polska) i Barbara Majnarić (Chorwacja) – połączone miłością do starszych warstw tradycyjnych stylów śpiewania i form wokalnych. Poszukując własnej logiki muzyki w tradycyjnych i współczesnych koncepcjach, Jeka próbuje wydobyć ich nakładające się punkty i trajektorie, z refleksją nad niegdyś stosowaną rytualną funkcją muzyki. To echo dźwięków, które raz jeszcze dźwięczne.

"(...) połowa grudnia, kiedy większość redakcji publikuje już podsumowania roku, to nie najlepszy czas na premiery. A tak zrobił – w wigilię świętej Łucji, narodzin słońca – polsko-chorwacki kwartet Donja Jeka. W 12 odcinkach przedstawiają wędrówkę słońca po horyzoncie, wybierając zapomniane, od lat nieśpiewane pieśni. Trzem głosom – Marcie Derejczyk, Barbarze Majnarić i Joannie Skowrońskiej – towarzyszy skromna, szkieletowa, acz momentami dronowa, obezwładniająca instrumentacja Svena Pavlovicia. Czy to słowiańska odpowiedź na fenomen Tarta Relena? Nie wyciągałbym aż tak daleko idących wniosków, ale faktem jest, że istnieje duchowe i konceptualne podobieństwo z Katalonkami." (Michał Wieczorek, Polskie Radio RCKL)