Od niemal dwudziestu lat Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej posiada w zasobach Działu Etnografii szczególne archiwum fonograficzne. Stanowi ono unikalną dokumentację kultury regionu i obejmuje około 75 godzin nagrań z terenu Ziemi Kaliskiej - pieśni ludowe, muzyka instrumentalna, obrzędowość doroczna i weselna - które zostały zgromadzone w okresie półrocznej pracy zbieraczej i badawczej, przeprowadzonej od maja do listopada 1959 roku przez dra Jarosława Lisakowskiego.
W dotychczasowej postaci archiwum było zbiorem taśm magnetofonowych, których odtwarzanie nastręczało trudności z powodu braku odpowiedniego sprzętu. Dostęp więc do tego cennego źródła kultury ludowej i możliwość jego wykorzystania były w znacznym stopniu ograniczone, a poza tym z biegiem lat następowała sukcesywna naturalna degradacja nośnika nagrań, która groziła bezpowrotnym uszkodzeniem taśm i w efekcie końcowym utratą tego oryginalnego zbioru.
W ramach Programu Operacyjnego Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rozwój Inicjatyw Lokalnych - Ochrona i Zachowanie Dziedzictwa Narodowego muzeum kaliskie otrzymało istotne dofinansowanie na realizację zadania "Zachować i przekazać żywy głos tradycji ludowej", które umożliwiło zdigitalizowanie posiadanej taśmoteki oraz podniesienie jakości archiwalnych nagrań i utworzenie z nich plików dźwiękowych w komputerowej bazie danych, dzięki czemu zostały one zachowane i zabezpieczone przed niszczącym upływem czasu.
Dzięki podjętym działaniom posiadamy obecnie możliwość pełnego udostępniania archiwum fonograficznego folkloru kaliskiego do celów poznawczych, edukacyjnych i popularyzatorskich. Zapraszamy zatem wszystkich zainteresowanych, a zwłaszcza kierowników i instruktorów zespołów folklorystycznych, badaczy i miłośników folkloru, etnologów, nauczycieli i uczniów do odwiedzenia naszego muzeum i zapoznania się z tym cennym materiałem źródłowym kultury ludowej.
Na bazie unowocześnionego, cyfrowego zbioru nagrań przygotowano niniejszą publikację z trzema tematycznymi płytami CD, zawierającymi szeroki wybór materiału wokalnego i muzycznego. Mamy nadzieję, że stanowić ona będzie znaczną pomoc dla zespołów folklorystycznych oraz całego środowiska kulturalnego zainteresowanego pielęgnowaniem, upowszechnianiem i przekazywaniem wartości rodzimej kultury Ziemi Kaliskiej.
Jerzy Aleksander Splitt
