|
WIRTU@LNE GĘŚLE | |
|
| plebiscyt na folkową płytę roku 2020 | |
Jesteś: główna / wyniki / szczegóły DOCTOR KANUSKA GROUP MUTENDE MIZIMU - VIMBUZA FROM MZIMBA NORTH Wydawca: 1000HZ Records Sacral Grooves
"Mutende Mizimu", czyli "Bądźcie pozdrowione, Duchy" to tytuł płyty lokalnego zespołu ze wsi Katokole w północnym Malawi, z niezwykłą liderką doktor Kanuską. Te nagrania otwierającą serię "Sacral Grooves" wydawnictwa Piotra Danga Cichockiego 1000Hz.
Na płycie Doctor Kanuska Group "Mutende Mizimu. Vimbuza from Mzimba North" i znalazły się na niej nagrania zespołu zorganizowanego przez doktor Kanuskę Msowoyę, który gra do ceremonii kultu owładnięć zwanego vimbuza. Słowo "vimbuza" oznacza jednocześnie rytm, taniec, chorobę spowodowaną opętaniem duchem, samego ducha i terapię. Doktor Kanuska, podobnie jak wielu kapłanów-lekarzy vimbuzy, pomaga ludziom cierpiącym z powodu duchów, dotkniętym czarami czy po prostu niemającym dostępu do medycyny nowoczesnej - diagnozuje i leczy w tańcu, podczas którego może rozmawiać ze swoimi nieżyjącymi przodkami.
"Vimbuza to rodzaj rytmu, śpiewu, tańca, choroby, ducha, terapii i stanu posiadania. Zjawisko to jest szeroko rozpowszechnione w północnym Malawi, zwłaszcza w okręgach Mzimba i Rumphi. Chociaż vimbuza figuruje na oficjalnej Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO (w dziale lokalnych praktyk medycznych), nadal istnieje głównie jako nocny taniec duchowy w domowych świątyniach. Z drugiej strony, dla wielu nowo narodzonych chrześcijan (i tych z zapałem misjonarskim starej szkoły) vimbuza jest zarówno wstydliwą relikwią, jak i niebezpieczną formą kultu szatana. Traktują ludzi vimbuza anatemą i egzorcyzmami. Lekarze Vimbuza zwierzyli mi się jednak, że niektórzy pastorzy przychodzą w nocy incognito z prośbą o afrykańskie leki.
Grupa doktor Kanuski używała 3 bębnów (ng'oma), przy czym główny bęben grał rytmiczne wariacje zgodnie z krokami opętanego tańca. Bębny przyozdobione były dźwiękiem grzechotek wykonanych z puszek i ziaren kukurydzy, metalowym pasem na biodrach tancerza i klaskaniem całego tłumu. W ciasnym pomieszczeniu pili dźwięk miał niemal fizyczny efekt, jak wibrująca fala okrywająca tancerkę. Piosenki intonowali tancerze lub, jak można powiedzieć, duchy jadące na tańczących ludziach.
Album ten nie jest jednak zjawiskiem kulturowym, a raczej wyjątkowym mistrzostwem grupy wykonawców. Ekspert Vimbuza, Emmanuel Ngwira (z Kukaya Band), powiedział, że piękne piosenki kuszą duchy i pomagają pacjentom odzyskać zdrowie. Wiedząc to, słucham tej muzyki jak potężnego koncertu, w którym nie ma podziału na wykonawców i publiczność, w którym najważniejsi uczestnicy pozostają niewidoczni."
Doctor Kanuska jest szanowaną postacią w górskich wioskach na północy Mzimby. Specjalizuje się w leczeniu chorób kobiecych i planuje budowę afrykańskiego szpitala położniczego. Perkusistami w jej grupie są jej syn Thomas (jedyne z jej pięciorga dzieci, które wciąż żyje), jej osierocony siostrzeniec Maclean, jej pacjenci, a śpiewacy to pacjenci i członkowie rodziny, wspierani przez chór afrykańskiego kościoła Chipangano z wioski Katokole.
Nagrania zebrane na płycie powstały podczas kilku ceremonii vimbuza w okresie od maja do września 2019 roku. Piosenki zostały zmiksowane, aby sprawiać wrażenie uczestniczenia w nabożeństwie. Ceremonie zwykle trwały całą noc i składały się z szeregu kolejnych tańców - najpierw dr Kanuski, a następnie jej uczniów i pacjentów. Punktem kulminacyjnym była uroczysta rozmowa z podekscytowanym muzyką duchem.
(Piotr Dang Cichocki)

|
- Ng'ana Mukako Hu Hene (Turn Away From Evil)
- Nkhuruta Ku Wadada (I’m Rising to My Father)
- Yakwana Nyiengo Ya Kung'ana Mukira Mtima (It’s Time to Change Your Life)
- Ndine Mwana Wa Nkhalam (I'm Child of the Lion)
- Kawere Vimbuza (Come Back, Spirit)
- Ng'ana Mukako Ku Hene - Chiwuta Wa Pereka (Turn Away From Evil - Gifts from God)
- Tamkhu Mana Ku Chania - Mayele Yawo (We Shall Meet in Heaven - Their Magic)
- Chitemwa Cha Wadada - Pasi Paliwaya (Love of Father – There is a Wire Underground)
- Wangangamira (Stop the Sin)
- Mizimu YaWangelo Ya Mariya (Spirits of Angels and Maria)
- Nijulirani Dada Mnyumba Iyi (Spirit Soldier Parade - Father, Let Me Into The House)
- Kulamba (Offerings to Spirit)
- Tiwaonge Wapereka Makhwara Na Mtima (Thank You For The Medicine)
- Noah Julako Kumunyango Tingire (Noah, Open the Door)
- Yooya Mtima Wane (Tell Me My Heart)
| skład: Thomas Mnthali, Maclean Nyasulu, Raphael Banda, Bydon Mnthali, Anton Banda, Chancy Nyilenda, Zondi Mhango - bębny
Mapiri Sichinga, Kaweluwelu Chiumia, Chiweza Nyamusumba, Anyashonga Anyambuye, Anyakumwenda, Ester Mtonga, Loisi Phiri, Chimwemwe Mvalo, Joyce Chavula, Win Nyilenda, Chimwemwe Chiwaka, Collina Chiwaka, Solan Kumwenda, Anyausowoya, Enevie Mhon, Anyamuzimu, Anyachimaliro, Kwin Chiumia - śpiew
Chipangano Choir Katokole pod dyrekcją Raphaela Bandy i Yamikani Nyone
oraz
Piotr Dang Cichocki - nagranie i mix |
|
|
|