ARS NOVA, APOLONIA NOWAK
ZAŚWIEĆ NIESIĄDZU (RE)
Wydawca: DUX Recording Producers

  Reedycja w odświeżonej szacie graficznej i ze zmienioną okładką płyty "Zaświeć niesiądzu", wydanej w 1996 roku. Pierwsze spotkanie wybitnej pieśniarki kurpiowskiej i czołowego zespołu muzyki dawnej. Pieśni kurpiowskie, tematy uniwersalne. Muzyka czysta, surowa, szlachetna.

Apolonia Nowak - kurpiowska wycinankarka i śpiewaczka ludowa z Puszczy Zielonej. Obecnie mieszka w Kadzidle. Zaczęła śpiewać w 1960 z zespołem „Kurpianka”. Występowała z nim jako solistka i tancerka na licznych imprezach folklorystycznych w kraju i za granicą. Posiada silny, czysty biały głos, używa techniki śpiewu na tzw. krzyku w rejestrze piersiowym. W jej repertuarze występują tradycyjne pieśni w gwarze kurpiowskiej: rzewne „leśne”, weselne oraz kolędy. Od 1992 roku współpracuje z zespołem Ars Nova. Lider zespołu Jacek Urbaniak usłyszał ją na koncercie dla młodzieży w Filharmonii Narodowej w Warszawie. Zwrócił uwagę na jej solowy śpiew, barwę i potęgę głosu oraz wyważony sposób zachowania się na scenie. We współpracy z zespołem powstała w 1996 płyta "Zaświeć niesiądzu", zarejestrowana w akustyce kościoła gotyckiego Najświętszej Maryi Panny w Warszawie.

Ars Nova, to istniejący od 1981 i kierowany przez Jacka Urbaniaka zespół instrumentów dawnych Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego. Grupa specjalizuje się w muzyce europejskiej XIII-XVI stuleci i uważana jest za jedną z czołowych tego rodzaju w Polsce. Zespół występował w najważniejszych salach koncertowych w kraju i zagranicą. Ma w repertuarze kompozycje współczesne, napisane specjalnie dla siebie oraz utwory wykorzystujące oryginalne brzmienie instrumentów dawnych. Bliższe zainteresowanie muzyków Ars Novy polskim folklorem muzycznym rozpoczęło się od spotkania Apolonii Nowak z Kurpi w 1992. Urbaniak (miłośnik zwłaszcza tradycji orientalnej i muzyki klasycznej inspirowanej folklorem) usłyszał ją na koncercie dla młodzieży w Filharmonii Narodowej w Warszawie. Zwrócił uwagę na jej solowy śpiew, barwę i potęgę głosu oraz wyważony sposób zachowania się na scenie. Apolonia Nowak podczas sesji w domu lidera Ars Novy nagrała na dyktafon 45 pieśni. Z nagrań tych stworzono kolekcję 20 najstarszych utworów o niebanalnej melodyce. Następnie Urbaniak i członkowie zespołu dokomponowali stylową szatę dźwiękową w oparciu o brzmienie dawnych instrumentów. Programem tym zainteresowała się firma fonograficznej Jam i zaproponowała w koprodukcji z Polskim Radiem wydanie płyty kompaktowej. Nagrania miały miejsce w lipcu 1992. Do wydania materiału jednak nie doszło, gdyż firma Jam przestała istnieć. Wówczas nagrano 13 utworów, które pojawiały się od czasu do czasu na antenie radiowej. Po raz drugi dokonano rejestracji w lutym 1994 w studiu Polskiego Radia. Tym razem obok utworów śpiewanych z zespołem Apolonia Nowak wykonała kilka pieśni a capella; nagrano też parę utworów instrumentalnych. Materiał zyskał już bardziej rozbudowaną i fantazyjną oprawę. W październiku 1995 grupa dokonała kolejnych nagrań z kurpiowską śpiewaczką na zamówienie firmy fonograficznej Dux. Pieśni zarejestrowano w akustyce kościoła gotyckiego Najświętszej Maryi Panny w Warszawie, a zamieszczono na płycie "Zaświeć niesiądzu" w 1996.
Na płycie znalazły się utwory a capella, wokalno-instrumentalne i instrumentalne opracowane przez muzyków Ars Nova. Pierwszy publiczny koncert Ars Novy z kurpiowskimi pieśniami miał miejsce w czerwcu 1994 w studiu koncertowym Polskiego Radia im. W. Lutosławskiego na otwarciu Radiowego Centrum Kultury Ludowej. Kolejny koncert z Apolonią Nowak odbył na w 1994 na "Mikołajkach Folkowych" w Lublinie. Tam też po raz pierwszy zespół grał z nagłośnieniem (rzecz rzadka w przypadku muzyki dawnej). W 1995 do ważniejszych występów doszło na Festiwalu Europejskiej Unii Radiowej w Zakopanem i na festiwalu "Pieśni Naszych Korzeni" w Jarosławiu. Ars Nova koncertowała z programem pieśni kurpiowskich także na warszawskim Zamku Królewskim i w łomżyńskiej wsi Lubiejewo w czasie dożynek.